Johan Cruyff

Johan Cruyff word gezien als een van de beste voetballers die het Nederlandse voetbal ooit heeft gekend. Mede dankzij een geweldige traptechniek en fluwelen passes was de ex-aanvaller van onder andere Ajax en Barcelona een van de beste voetballers die de wereld heeft bewandeld. Ook maakte Johan naam als coach van Barcelona om onder meer in 1992 de Europacup I te winnen. Maar de vraag is: Hoe goed zou Johan Cruyff in deze tijd zijn geweest?

Ajax

Vanaf zijn 6de trainde Johan Cruyff al mee met Ajax. En uiteindelijk toen Johan 10 jaar was werd hij lid van Ajax. Vervolgens maakte hij op 15 november 1964 zijn debuut bij Ajax in de wedstrijd tegen GVAV. Hij maakte toen het enige doelpunt voor Ajax in de 3-1 verliespartij. Na zijn officiële debuut bij maakte hij lang geen deel uit van de selectie van Ajax. Na ruim twee maanden na Johan zijn eerste opwachting vertrok de coach Vic Buckingham naar Engeland. Rinus Michiels werd aangetrokken als zijn vervanger.

Michiels vond Johan in zijn debuutjaar nog te jong en niet fysiek genoeg voor het eerste elftal. Hij zou uiteindelijk dat jaar 10 keer in actie komen waarin hij 4 keer scoorden. Het seizoen verliep sportief gezien niet goed voor Ajax. Ze eindigden uiteindelijk dertiende en ontsnapte daardoor ternauwernood aan degradatie. Die prestatie in 1965 is nog steeds de laagste die ajax ooit haalde in het betaalde voetbal.

Op 24 oktober 1965 kreeg Johan zijn eerste basisplaats tegen DWS. Johan scoorde uiteindelijk de enige twee doelpunten in de wedstrijd. Michiels was toen overtuigd van het kunnen van Johan. Met Cruyff in de spits haalde Ajax dat seizoen uiteindelijk een nieuw sportief record: 17 wedstrijden ongeslagen. Cruyff zou in dat seizoen goed zijn voor 33 doelpunten en Ajax behaalde de landstitel. De schoonouder van Johan genaamd Cor Koster werd dat seizoen een van de eerste zaakwaarnemers in de sport door de hoeveelheid aanbiedingen Ajax kreeg voor Johan Cruyff.

In 1968 werd Ajax voor de derde keer op rij landskampioen. Het gevolg is dat de club in 1968/69 mocht deelnemen aan de Europacup I en daarin werden successen behaald. Mede door het van Cruijff en tegen Benfica, wist Ajax als eerste Nederlandse club de finale van het Europese bekertoernooi te bereiken. Op 28 mei 1969 bleek AC Milan in de eindstrijd echter een maatje te groot voor de Amsterdammers, de Italianen leverde die avond een 4-1-overwinning op. Door een druk internationaal programma liep Ajax op de valreep ook op nationaal niveau alle prijzen mis, waardoor het seizoen 1968/69 als verloren kon worden beschouwd. Michels besloot daarop het elftal te verjongen en dit leidde een seizoen later tot een positief resultaat: Cruijff won met zijn club opnieuw de dubbel.

Barcelona

Na succes op succes bij Ajax vertrok Johan Cruyff uiteindelijk in 1973 naar Barcelona. Daar werd hij herenigd met die van 1965 tot 1971 zijn coach was bij Ajax. De Catalanen moesten lang wachten tot Johan tot zijn officiele debuut kon maken. Eerst liet de Spaanse voetbalbond geen buitenlanders toe en toen werkte de KNVB niet mee. Inmiddels was het seizoen al zeven speelronden oud en bevond Barcelona zich, na twee overwinningen, twee gelijke spelen en drie nederlagen, in de onderste regionen van de ranglijst. Cruijff maakte twee doelpunten tegen Granada, waardoor er met 4-0 werd gewonnen. Met de Nederlander in het elftal bleef de club vervolgens 25 wedstrijden op rij ongeslagen (negentien overwinningen en zes gelijke spelen). Vijf wedstrijden voor het einde van de competitie kon de concurrentie de club niet meer achterhalen: na veertien jaar behaalde Barcelona eindelijk weer het kampioenschap van Spanje. Cruijff maakte zestien doelpunten en leverde een fundamentele bijdrage aan dit kampioenschap.

Toen zijn vrouw zwanger was van hun zoon Jordi en uitgerekend was op nota bene de dag van de uitwedstrijd tegen aartsrivaal Real Madrid, sprak het echtpaar af om de bevalling met een week te vervroegen middels een keizersnede. De wedstrijd op 17 februari 1974 eindigde in een klinkende 0-5-overwinning, waarin Cruijff eenmaal scoorde. De prestaties van Cruijff zorgden ervoor dat hij in 1973 en 1974 opnieuw werd verkozen tot Europees voetballer van het jaar. Daarmee werd hij de eerste speler die de prijs driemaal won. Hoewel Cruijff destijds in de hoogtijdagen van zijn carrière zat, bleef de landstitel van 1974 jarenlang de enige prijs die hij in dienst van Barcelona won. Na het vertrek van Michels in 1975 kon zijn opvolger Hennes Weisweiler daar geen verandering in brengen. De Duitse oefenmeester heeft bij Borussia Monchengladbach grote successen gevierd. Weisweiler botste met Cruijff, die in 1976 tegen Sevilla zelfs naar de kant werd gehaald. Barcelona koos massaal partij voor Cruijff en zijn populariteit bleef onaangetast. Weisweilers dagen waren geteld en hij moest al na één seizoen weer vertrekken. Johan eiste dat Michels moest worden teruggehaald. Deze eis werd ingewilligd. Onder leiding van de teruggekeerde oefenmeester behaalde Cruijff in 1978 zijn tweede en laatste prijs gedurende zijn vijfjarig verblijf bij FC Barcelona.

‘Afscheid’

De 31-jarige Cruijff besloot in de zomer van 1978 een punt achter zijn loopbaan te zetten. Met een 3-1-zege op Ajax nam hij op 27 mei 1978 afscheid van het Catalaanse publiek. Speciaal voor Cruijff werd op 7 november 1978 door Ajax nog een afscheidswedstrijd georganiseerd. Het Duitse Bayern Munich werd uitgenodigd voor de erewedstrijd in het Olympisch Stadion. Het werd geen feestelijke dag en geen gebruikelijke uitslag voor een erewedstrijd. In een vol stadion en met miljoenen tv-kijkers over de hele wereld werd Ajax met 0-8 ingemaakt. De Duitsers waren getergd door de nederlagen die ze hadden geleden in de voorgaande jaren tegen Ajax (in augustus 1972 werd het in München 0-5 en in maart 1973 in Amsterdam 4-0). Daarnaast stond er niemand van de Amsterdamse club op Schiphol om de Duitsers welkom te heten en werden ze ondergebracht in een tweederangs hotel. Ook lieten ze achteraf weten uitgescholden te zijn vanaf de tribunes. Het team van Ajax wilde er een leuke avond van maken, maar werd verrast door de geconcentreerde strijdlust van Bayern. Na de achtste treffer, verliet Cruijff het veld voor Ray Clarke. Het is de grootste nederlaag die Cruijff in zijn carrière leed. In mei 2006 boden enkele voormalige spelers van Bayern München in NOVA alsnog hun excuses aan voor deze wedstrijd.

Na zijn voetbalcarrière stortte Cruijff zich in een zakelijk avontuur in Spanje. Hij heeft zich eerder al op zaken toegelegd met Jack van Zanten en nu besloot Cruijff in zee te gaan met goede vriend en zakenpartner Michel Basilevitsj. In Barcelona begonnen ze samen CB-International. Het bedrijf hield zich onder meer bezig met de export van wijn, cement en groenten. Het project liep echter uit op een fiasco: Basilevitsj bleek het vermogen handig te hebben weggesluisd, hield Cruijff met vervalste papieren voor de gek dat hij eigenaar was van verschillende bedrijven en liet hem achter met een schuld van zes miljoen gulden.

De terugkeer

Cruijff zag zich genoodzaakt het voetballen weer op te pakken. Hij wilde graag naar de Verenigde Staten, waar New York Cosmos de volgende club uit zijn carrière leek te worden. Bij Cosmos had Cruijff namelijk ooit een voorcontract getekend waarin werd vastgelegd dat hij in de Verenigde Staten alleen voor die club mocht uitkomen. New York Cosmos zou onder andere op een wereldtournee gaan, waarmee miljoenen dollars zouden worden opgehaald. Verhalen vertellen dat de invloedrijke sterspeler Giorgio Chinaglia niet op de komst van Cruijff zat te wachten en daarom een overgang blokkeerde.  

Nadat bleek dat een voortzetting van Cruijffs carrière er bij New York Cosmos niet in zat, toonde Los Angles Aztecs interesse De werkloze Cruijff ging akkoord en tekende voor één seizoen. Het ging hem echter niet om het geld, zoals hij in tientallen interviews aangaf. Naar eigen zeggen had hij in Europa veel meer kunnen verdienen. Cruijff vond van zichzelf dat hij op een missie was: hij wilde het voetbal in de Verenigde Staten tot een succes maken, laten zien dat het ‘de mooiste sport ter wereld was’. Of Cruijff dit nu meende of niet, in Nederland kreeg hij de reputatie van een geldwolf. In de VS werd hij echter geprezen vanwege zijn inzet en liefde voor de sport.

Cruijff besloot in Amerika te blijven en tekende een contract bij Washington Diplomats. In Amerika kende men afwijkende spelregels. Zo waren er per wedstrijd maximaal negen punten te verdienen en was een gelijkspel niet mogelijk. Shoot-outs, die Cruijff niet zelden miste, moesten dan de beslissing brengen.. Bovendien kreeg Cruijff regelmatig last van blessures, die waarschijnlijk werden veroorzaakt door het kunstgras. Ook kwam hij in conflict met trainer Gordon Bradley en sommige van zijn ploeggenoten. In tegenstelling tot LA Aztecs, waar nog werd geluisterd naar de aanwijzingen van Cruijff, waren medespelers bij de Diplomats niet geïnteresseerd in zijn adviezen. Daarnaast moest Cruijff lang aan de speelwijze van de Diplomats wennen, die bijna tegenovergesteld was aan de manier waarop hij het gewend was. Het spel liet zich vooral vergelijken met het harde voetbal zoals dat in de Engelse derde divisie wordt gespeeld.

De beste ooit?

Het is duidelijk te stelen dat Johan in ieder geval bij de absolute top hoort op het gebied van voetballers allertijden. Maar hoe goed was Johan geweest op dit tijdperk in de huidige voetballerij. We zullen het nooit weten. Het voetbal veranderd in tactisch opzicht elke dag. Mensen hebben zich vaak genoeg afgevraagd hoe goed zou; Maradona, Pele of Cruiiff geweest zijn? We zullen het nooit weten. Het